Để không bị “shock văn hóa” cũng như có được chuyến du lịch thuận lợi ở Philippines, bạn nên tìm hiểu trước về văn hóa truyền thống ở Philippines
Mỗi một đất nước, mỗi một dân tộc luôn có văn hóa truyền thống riêng biệt và Philippines cũng không ngoại lệ. Văn hóa Philippines có sự giao thoa hài hòa giữa văn hóa phương Đông và phương Tây nhưng vẫn mang nét đẹp đặc trưng cơ bản không thể nhầm lẫn. Nếu bạn đang có dự định đến Philippines để nghỉ dưỡng trong thời gian tới thì hãy “bỏ túi” một vài thông tin về văn hóa truyền thống ở Philippines mà chúng tôi chia sẻ dưới đây để chuyến đi của mình được diễn ra thuận lợi hơn.
1. Văn hóa Philippines có sự giao thoa hài hòa giữa văn hóa Đông – Tây
Kể từ năm 1521, những người châu Âu đầu tiên đã đặt chân đến quốc đảo Philippines. Đó cũng là cột mốc đánh dấu sự du nhập của văn hóa phương Tây đến quốc đảo xinh đẹp này. Ngoài ra, Philippines đã từng là thuộc địa của Tây Ban Nha hàng trăm năm nên cuộc sống của người dân Philippines cũng có phần bị “Tây hóa”. Mặc dù nền văn hóa Philippines mang đậm màu sắc Thiên Chúa giáo, đồng thời là quốc gia Tây hóa nhất ở châu Á nhưng những bản sắc đẹp đẽ của phương Đông, những nét văn hóa đặc trưng nhất của dân tộc vẫn được Philippines giữ gìn và phát huy rất tốt.
Với phong cảnh hữu tình, Philippines luôn là điểm đến hấp dẫn cho mọi du khách
Không chỉ chịu ảnh hưởng từ văn hóa Tây Ban Nha, Philippines còn chịu sự tác động của văn hóa ẩm thực Trung Quốc và có hẳn một khu phố Tàu đông vui, sầm uất, đồng thời cũng là điểm du lịch hấp dẫn ở Philippines. Bên cạnh đó, việc người Philippines sử dụng rộng rãi tiếng Anh, thích thức ăn nhanh, thích nhạc Mỹ, thích xem phim Mỹ… là những biểu hiện của sự ảnh hưởng bởi văn hóa Hoa Kỳ.
2. Tôn giáo
Ở châu Á, Philippines là một quốc gia chịu sự chi phối mạnh mẽ bởi Công giáo Roma. Cụ thể, có khoảng 80% dân số Philippines là thuộc giáo hội Công giáo Roma và khoảng 10% dân số theo các giáo phái Tin lành.
Khoảng 80% dân số Philippines thuộc giáo hội Công giáo Rome
Riêng về Hồi giáo, nó chỉ chiếm khoảng 5 đến 10% dân số Philippines. Những người theo đạo Hồi ở Philippines thường là học sinh sống tại các khu vực đảo Mindnap, Palawan và quần đảo Sulu. Ngoài ra, những người Hồi giáo nhập cư cũng sinh sống rải rác tại nhiều khu vực đô thị và vùng nông thôn khác trên khắp lãnh thổ Philippines.
3. Ngôn ngữ
Có thể nói rằng, Philippines rất tự hào vì họ là quốc gia nói tiếng Anh lớn thứ ba toàn thế giới (chỉ sau Mỹ và Anh). Hầu hết người dân Philippines ít nhiều cũng đều nói được tiếng Anh sơ đẳng trong khi những người được học hành thì luôn dùng được tiếng Anh một cách trôi chảy và thông thạo.
Ngoài tiếng Anh, tiếng Filipino cũng được xem là ngôn ngữ chính thức ở Philippines. Loại ngôn ngữ này cùng với tiếng Anh đều được sử dụng trong chính quyền, tôn giáo, xuất bản, truyền thông, kinh doanh… Ngoài ra, đất nước này còn có đến hơn 176 phương ngữ khác. Chính vì thế, người dân giữa các vùng buộc phải sử dụng tiếng Anh thì mới có thể giao tiếp được với nhau.
4. Tính cách con người và phong cách nói chuyện
Người dân ở quốc đảo Philippines rất xem trọng cấp bậc quan hệ trong xã hội và văn hóa chào hỏi. Do đó, những người trẻ bao giờ cũng phải chào hỏi người lớn tuổi hơn. Khi chào hỏi, người trẻ phải cúi lưng xuống, đặt mu bàn tay phải của người lớn tuổi lên trán mình để thể hiện sự kính trọng và lễ phép. Lưu ý rằng, bạn tuyệt đối không nên nhìn chằm chằm vào người khác vì đây được xem là cử chỉ khiêu khích. Ngoài ra, chống nạnh cũng được coi là tư thế tỏ ra ngạo mạn, kiêu căng làm phật lòng người khác.
Cách nói chuyện của người Philippines cũng vô cùng dễ chịu. Thông thường, họ ít khi làm mất lòng người khác. Do đó, nếu có tranh luận xảy ra, họ sẽ cố gắng giải quyết vấn đề theo cách ổn thỏa nhất. Xét về quan hệ xã hội, do ảnh hưởng của đạo Hồi nên việc tiếp xúc nam nữ luôn bị hạn chế ở vùng đất phía Nam Philippines. Trong khi đó, phần lớn người dân Philippines theo đạo Thiên Chúa đều rất ôn hòa và cởi mở đối với mọi người xung quanh.
Ở Philippines, chống nạnh được xem là hành động bất lịch sự
Người Philippines thường rất ưa chuộng việc giao tiếp không qua ngôn ngữ. Cụ thể, họ sẽ nhướn mày để thể hiện sự đồng tình hay chào đón một người bạn bất kỳ của họ. Đặc biệt, hành động chen ngang vào giữa những người đang nói chuyện với nhau hay đi lướt qua mặt người khác bị coi là hành động mất lịch sự. Tuy nhiên, nếu bạn buộc lòng phải làm vậy thì bạn phải chìa một hoặc hai cánh tay của mình ra với bàn tay nắm chặt, đồng thời chỉ xuống phía dưới để không bị coi là mất lịch sự.
5. Trang phục
Ngày thường, nam giới Philippines có mặc áo sơ mi theo phong cách phương Tây trong khi phụ nữ sẽ mặc áo sơ mi kết hợp chân váy để đi làm công sở. Riêng đối với những sự kiện trọng đại, sự kiện văn hóa thì người Philippines sẽ mặc trang phục truyền thống của họ.
Trang phục truyền thống đặc thù của Philippines tên là barongs. Đối với nam giới, barongs là những chiếc áo sơ mi dài tay làm từ chất liệu nhẹ, mềm và không thắt cà vạt. Barongs thường được may kiểu cách với điểm nhấn là các họa tiết hình họa miêu tả năng lượng mặt trời và thiên nhiên, ngoài ra còn đường xẻ tà bên sườn chạy dọc từ phần hông xuống đùi.
Phụ nữ Philippines cũng mặc áo barongs nhưng những chiếc áo này thường có chất liệu vải cứng hơn, cánh tay được thiết kế theo hình cánh bướm. Riêng về phần chân váy, chất liệu vải thường thô và cứng để tạo độ xòe, dài chạm gót chân người mặc. Những chiếc váy này luôn có màu sắc hoa văn rực rỡ, kết hợp với áo barongs màu trắng thuần khiết để tạo cảm giác nữ tính, điệu đà cho người mặc.
6. Văn hóa trong những bữa ăn
Ẩm thực Philippines chịu sự ảnh hưởng sâu sắc từ văn hóa Tây Ban Nha, Mỹ, Anh và có sự kết hợp với văn hóa địa phương nên có nhiều nét độc đáo riêng biệt. Philippines cũng như phần lớn các quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á khác, một ngày của họ có 3 bữa gồm bữa sáng (gọi là agahan), bữa trưa (tanghalian) và bữa tối (hupunan) và thường có thêm bữa xế (gọi là mariénda).
Thông thường, người Philippines sẽ ăn nhiều vào bữa sáng hoặc bữa trưa để đảm bảo năng lượng cho một ngày làm việc. Đặc biệt, thức ăn sẽ được dọn ra cùng lúc chứ không theo thứ tự nhất định. Đối với một số món ăn truyền thống đặc biệt thì họ sẽ dùng tay phải để ăn thay vì dùng thìa, nĩa như bình thường.
Bữa ăn của người Philippines luôn được dọn ra cùng lúc
Người Philippines ăn uống rất tế nhị và lịch sự. Đối với những cuộc hẹn ăn trưa hoặc ăn tối thì người mời sẽ thanh toán toàn bộ tiền cho bữa ăn. Tất nhiên, người được mời cũng sẽ biết ý để không gọi những món có giá quá đắt đỏ. Mỗi bữa ăn của họ đều diễn ra trong không khí tươi vui và thoải mái. Mọi người có thể cùng nhau thưởng thức một chút rượu nhẹ và sau đó thưởng thức món súp để khai vị, sau đó dùng đến những món tiếp theo. Cách ăn uống của người Philippines luôn nhẹ nhàng, không suồng sã và lúc nào cũng có bầu không khí thoải mái nhất.
7. Văn hóa xếp hàng
Xếp hàng được xem là một trong những nét văn hóa tốt nhất mà mọi người dân trên thế giới đều phải học tập. Xếp hàng thể hiện sự văn minh, lịch sự và tôn trọng người khác nhất là trong cuộc sống ngày càng hiện đại như hiện nay. Do đó, khi đi du lịch hay học tập, làm việc tại Philippines, bạn cũng sẽ dễ dàng thấy được nét văn hóa này ở bất cứ nơi đâu.
Những hoạt động hằng ngày diễn ra ở những nơi đông đúc cần xếp hàng như ở máy ATM, mua hàng và thanh toán trong siêu thị, chờ lên xe jeepney… Bạn sẽ thấy tất cả mọi người đều xếp hàng thật ngay ngắn và họ luôn lịch sự nhường chỗ cho người cao tuổi cũng như trẻ nhỏ.
8. Chỉ đường bằng môi
Hỏi đường là một việc không thể tránh khỏi dù bạn có đi đến bất cứ nơi đâu. Tuy nhiên điều lạ là ở Philippines thì người địa phương sẽ trả lời bằng môi. Điều này thể hiện sự tự nhiên, kín đáo bởi họ không muốn những người xung quanh biết được nơi bạn cần đến là nơi nào. Môi chu ra, lông mày nhướn lên cùng sự kết hợp với chuyển động cổ là cách người Philippines chỉ dẫn cho người khác thay vì sử dụng ngón trỏ. Do đó, khi bạn thấy bất kỳ một người dân Philippines nào “bĩu môi” thì không nên nghĩ đó là hành động tiêu cực mà nó hoàn toàn tự nhiên và rất đỗi bình thường.
Người Philippines thường bĩu môi để thay cho lời chỉ dẫn thay vì sử dụng ngón trỏ
9. Phương tiện di chuyển
Jeepney là phương tiện giao thông công cộng có giá rẻ nhất ở Philippines. Jeepney được hiểu đơn giản là những chiếc xe buýt không có máy lạnh và có thể dừng ở bất cứ nơi nào khách muốn. Chúng được trang trí rực rỡ và lúc nào cũng đông đúc. Hơn nữa, loại phương tiện này cũng được xem là biểu tượng phổ biến của văn hóa cũng như nghệ thuật Philippines.
Đa phần, xe jeepey đều được dùng làm phương tiện giao thông công cộng. Tuy nhiên, vẫn có một số gia đình dùng jeepy làm phương tiện cá nhân. Khi đó, bạn sẽ thấy trên xe của họ có gắn biển báo ghi rõ “Riêng tư” hoặc “Cho gia đình” để cảnh báo cho người đi đường. Trong trường hợp bạn di chuyển giữa những phố hẹp hay ngõ nhỏ thì có thể đi bằng xe xích lô hoặc xe ba bánh.
Bạn hãy note lại một số thông tin về văn hóa truyền thống ở Philippines mà chúng tôi vừa chia sẻ ở trên để không phải bị “sốc văn hóa” khi đặt chân đến đất nước Philippines xinh đẹp này. Ghi nhớ những điều trên, bạn sẽ có thể hòa nhập dễ hơn vào cuộc sống của người dân bản địa cũng như tránh gặp phải một số phiền toái không đáng có. Chúc bạn có được chuyến du lịch Philippines thuận lợi và đáng nhớ nhất nhé!
