Lịch sử và truyền thuyết xung quanh cuộc đời các võ sĩ Samurai Nhật Bản rất phức tạp, luôn có sức hấp dẫn lớn đối với người yêu đất nước mặt trời mọc.
Nói đến Samurai, ai cũng sẽ nghĩ ngay đến hình ảnh người kiếm sĩ Nhật Bản gan dạ, sử dụng vũ khí rất thành thạo, tuyệt đối trung thành với các lãnh chúa và hoàn toàn xem nhẹ cái chết. Cho đến ngày nay, tinh thần Samurai vẫn còn ảnh hưởng không nhỏ đến người dân nước Nhật. Tuy nhiên, ngoài những gì chúng ta biết về Samurai trên phim ảnh, có rất ít tư liệu thật về tầng lớp này trong xã hội phong kiến Nhật Bản trước kia. Vậy nên, hãy cùng tìm hiểu về truyền thuyết Samurai của Nhật Bản ngay nhé!
1. Những điều cần biết về chiến binh Samurai
Samurai có nguồn gốc từ chữ saburau (さ守らう), nghĩa là người coi sóc, bảo vệ, phục vụ nhưng mang tính chất quyền quý. Samurai được biết đến là những chiến binh oai hùng, được đào tạo kỹ lưỡng và có kỹ năng chiến đấu điêu luyện. Mỗi Samurai chỉ phục vụ cho một lãnh chúa hay một vị tướng quân Nhật Bản nên họ được xem là biểu tượng của lòng trung thành tuyệt đối. Tuy nhiên, từ samurai còn được dùng để chỉ tầng lớp võ sĩ nói chung, bao gồm cả những vị tướng quân.
Samurai là những chiến binh oai hùng, có khả năng chiến đấu điêu luyện và lòng trung thành tuyệt đối
Khi vị chủ tướng duy nhất của Samurai chết, họ cũng chết cùng bằng việc mổ bụng. Đối với các Samurai khi thua trận việc kết liễu đời mình bằng việc mổ bụng để giữ gìn khí tiết.
Nghi lễ mổ bụng tự sát của Samurai được gọi là “hara-kiri” hay “Seppuku”. Nghi lễ bắt đầu với việc Samurai đi tắm để cơ thể được sạch sẽ, thanh tịnh. Sau đó, họ mặc một chiếc áo choàng trắng và ăn bữa ăn yêu thích của mình. Sau khi hoàn tất, Samurai đặc một lưỡi kiếm nhỏ trên đĩa trống và viết một bài thơ chết tanka để bày tỏ những tâm tư, tâm trạng của mình.
Tiếp theo đó, Samurai dùng kiếm và rạch bụng, tự kết liễu đời mình. Họ dùng kiếm đâm vào dạ dày và đưa kiếm từ trái sang phải. Trên phim ảnh, nghi thức mổ bụng của Samurai luôn dừng lại ở đây nhưng thực tế, đó chưa phải là bước cuối cùng. Nghi lễ rùng rợn này chỉ kết thúc khi có một người khác giúp Samurai tiếp tục dùng kiếm, chặt đứt đầu mình văng về phía trước, rơi đúng trong vòng tay của bản thân.
Thời đại của Samurai trong lịch sử Nhật Bản chiếm hơn 700 năm. Thông thường, các Samurai đều là con trai của những gia đình giàu có, thuộc tầng lớp trung lưu hoặc chức sắc trong triều đình. Chính vì thế, họ hoàn toàn không phải chiến binh đánh thuê như Ninja mà là thuộc hạ của lãnh chúa, tướng quân, là những người có học thức cao.
2. Thời kỳ sụp đổ của Samurai
Triều đại Tokugawa hay thời kỳ Edo, là thời kỳ thịnh vượng của Samurai, diễn ra hơn 2 thế kỷ rưỡi trong hòa bình. Tuy nhiên, cũng trong thời kỳ này, Nhật Bản đã bế quan tỏa cảng suốt 250 năm. Đến khi phó đề đốc người Mỹ Matthew Calbrath Perry xuất hiện ở vịnh Edo vào tháng 7/1853 để thương thuyết về mở cửa kinh tế, khi đó Nhật Bản mới chính thức giao thương trở lại với thế giới. Đây cũng là bước ngoặt đánh dấu thời kỳ Edo suy tàn.
Trong suốt 250 năm bế quan tỏa cảng, Nhật Bản đã xây dựng chế độ phong kiến vững mạnh cùng với sự phát triển của tầng lớp võ sĩ đạo Samurai. Đội quân Samurai khi đó phục tùng cho các shogun (mạc chúa, chỉ những vị lãnh tướng có quyền lực rất cao trong bộ máy phong kiến Nhật Bản thời bấy giờ).
Khi thời kỳ Edo suy sụp, các Samurai không còn lãnh chúa để phục tùng. Từ đó, họ cũng không còn vị thế nào ở Nhật Bản. Cuối cùng, năm 1876, Thiên Hoàng cấm Samurai mang kiếm dẫn đến việc kết thúc thời kỳ Samurai.
Samurai xuất hiện tại Nhật Bản từ khoảng thế kỷ thứ 6 và bị giải tán trong cuộc Duy tân Minh Trị vào nửa sau thế kỷ thứ 19. Dù vậy, những cựu Samurai vẫn đóng vai trò quan trọng trong quân đội và giới trí thức sau này. Cho đến ngày nay, tinh thần Samurai vẫn còn ảnh hưởng rất nhiều đến người Nhật.
3. Một số hình ảnh về các Samurai cuối cùng của nước Nhật
Samurai Kobota Sentaro là một trong những Samurai cuối cùng của Nhật Bản. Ông là người chỉ huy lực lượng shogunal ở gần Kanagawa. Kobota Sentaro được người người kính trọng vì sự cởi mở về tư tưởng phương Tây, đặc biệt là trong những vấn đề quân sự. Ông thậm chí còn tìm kiếm lời khuyên về việc đào tạo các samurai của mình trong thời kỳ hiện đại.
Mặc dù đạo luật năm 1871 đã ban lệnh cấm các Samurai mặc giáp và mang theo kiếm. Tuy nhiên, vẫn có một số Samurai để kiểu tóc truyền thống, mặc giáp và có kiếm. Đây có thể là những Samurai cuối cùng không đồng lòng với chính sách bãi bỏ Samurai vào thế kỷ thứ 19 tại Nhật Bản.
Một số Samurai vẫn còn mặc giáp và để kiểu tóc truyền thống
Tokugawa Akitake (1853 – 1910) là anh em ruột của shogun cuối cùng và cũng là lãnh chúa miền Mito, được phái đến Pháp vào năm 1867 với tư cách là một sứ giả đặc biệt. Đi kèm là phái đoàn Nhật Bản tại triển lãm toàn cầu ở Paris. Tokugawa Akitake trở về Nhật Bản sau khi shogun bị trục xuất vào năm 1868.
Vào đầu thập niên 1870, nhiếp ảnh gia Yokohama Shimooka Renjō có chụp một số bức ảnh, minh họa cho số phận của nhiều Samurai khi chính phủ mới cướp đi địa vị và đặc quyền của họ. Một số Samurai buộc phải làm những công việc thấp hèn, trong khi đó số khác thì lang thang khắp nơi, thậm chí có người còn phải cho thuê kiếm của mình để kiếm tiền.
Bên trái là chân dung của Samurai Rōnin tại Yokohama được chụp khoảng năm 1867 bởi Shimooka Renjō, bên phải là Kubota Sentarô trong bộ giáp và thanh kiếm được chụp khoảng năm 1864 bởi Felice Beato
Đối với những Samurai phục vụ trong quân đội, trong những cuộc họp bàn bạc về quân sự, người cấp cao nhất sẽ ngồi ở vị trí trung tâm, người cấp thấp nhất sẽ đứng xa tấm bản đồ nhất. Cấp bậc tăng theo vị trí của các Samurai trong cuộc họp.
4. Tinh thần Samurai trong thời kỳ hiện đại
Không chỉ trong lịch sử, tinh thần Samurai ngày nay vẫn thể hiện rõ ràng ở toàn dân Nhật. Giữa cảnh đất nước luôn bị đe dọa bởi các thảm họa từ thiên nhiên có thể ập đến bất cứ lúc nào, người Nhật vẫn luôn bình tĩnh giúp đỡ lẫn nhau chứ không tranh giành sự sống cho riêng mình. Hình ảnh nhiều gia đình sống chung với nhau để hỗ trợ, giúp đỡ nhau ở những ngôi chùa, tại thành phố Sendai hay những thành phố lân cận không còn là điều mới lạ.
Bạn có thể nhìn thấy các hiện vật về Samurai ở những khu bảo tàng Samurai của Nhật
Tinh thần Samurai vụt xuất hiện đúng cơn nguy khốn đã tiếp sức cho người dân nước Nhật đứng vững. Từ đó, họ có thể chiến thắng trong mọi hoàn cảnh, cho dù đó là tai ương khủng khiếp nhất.
Tại Nhật có một số bảo tàng Samurai, lưu giữ các tư liệu và trưng bày các hiện vật có liên quan đến Samurai để người Nhật và du khách tìm hiểu. Vài địa điểm bạn có thể đến như bảo tàng Samurai ở Kabukicho, Shinjuku hay bảo tàng nhà cổ của các Samurai ở Kakunnodate tỉnh Akita…
Nước Nhật không chỉ có nhiều truyền thuyết hấp dẫn như truyền thuyết Samurai chẳng hạn. Đất nước này còn có vô số cảnh đẹp cùng nền văn hóa ẩm thực phong phú, thu hút đông đảo tín đồ du lịch mua vé máy bay đi Nhật để khám phá qua mỗi năm. Một chuyến du lịch đến Nhật chắc chắn mang đến cho bạn nhiều hiểu biết thú vị về đất nước xinh đẹp này đấy.
